بازگشت به فرمت معمولی

مقررات و ضوابط شبكه‌هاي اطلاع رساني رايانه‌اي

مصوب جلسات 482،483،484،485.486،488 مورخ 9/5/80 و 23/5/80 و 6/6/80 و 3/7/80 و 15/8/80 شوراي عالي انقلاب فرهنگي

پيرو تصويب و ابلاغ سياست‌هاي كلي شبكه‌هاي اطلاع رساني رايانه‌اي از سوي رهبر معظم انقلاب اسلامي شوراي عالي انقلاب فرهنگي مقررات و ظوابط شبكه‌هاي اطلاع رساني رايانه‌اي را به شرح زير تصويب كرد:

مقدمه:

به منظور انتظام امور و فعاليت‌هاي اطلاع رساني و توسعه خدمات دسترسي به اينترنت در كشور، مقررات شبكه‌هاي اطلاع رساني رايانه‌اي با مد نظر قرار دادن نكات اساسي ذيل تنظيم شده است:

1- حق دسترسي ازاد مردم به اطلاعات و دانش

2- مسئوليت مدني و حقوقي افراد در قبال فعاليت‌هاي خود

3- رعايت حقوق اجتماعي و صيانت فرهنگي و فني كشو در اين قلمرو

4- ايجاد حداكثر سهولت در ارايه خدمات اطلاع رساني و اينترنت به عموم مردم



الف. آيين نامه نحوه اخذ مجوز و ظوابط فني نقطه تماس بين المللي

1- ايجاد نقطه تماس بين‌المللي (Access Service Provider-ASP) در انحصار دولت مي‌باشد و ارايه مجوز به دستگاه‌هاي ذيربط توسط شوراي عالي اطلاع رساني صورت مي گيرد.

2- دستگاه‌هاي اجرايي دولتي براي سرمايه گذاري جهت ايجاد نقطه تماس بين المللي به طور مستقل از شبكه مخابرات كشور ، لازم است گزارش توجيهي و فرهنگي ، علمي – فني واقتصادي مربوط را با امضاي بالاترين مقام اجرايي به تاييدسازمان مديريت و برنامه ريزي كشور برسانند. تصويب نهايي به عهده شوراي عالي اطلاع رساني خواهد بود.

3- دستگاه اجرايي يك نسخه از درخواست خود را همراه با توجيه فني به وزارت پست وتلگراف و تلفن تحويل مي‌دهد.اين درخواست همراه با گزارش بررسي فني وزارت مذكور شامل توان فني و علمي درخواست كننده ، بررسي فركانسي و ساير امور فني و مهندسي براي تصويب نهايي به شوراي عالي اطلاع رساني ارسال مي‌شود.اين شورا ظرف مدت يك ماه پس از دريافت نظرات وزارت اطلاعات و وزارت پست و تلگراف و تلفن اعلام نظر خواهد نمود.

تبصره: سازمان صدا وسيما صرفاً براي وظيفه پخش برنامه‌هاي راديويي و تلويزيوني خود از شبكه اينترنت، نياز به مجوز از شوراي عالي اطلاع رساني ندارد ولي براي ارايه ساير خدمات اينترنتي موظف به اخذ مجوزهاي اين مصوبه است.

4- وزارت پست و تلگراف و تلفن موظف است در اسرع وقت كليه مشخصات امكانات فني را كه طبق ماده 3 از درخواست كنندگان دريافت نموده ، در اختيار وزارت اطلاعات قرار دهد.

وزارت اطلاعات نيز موظف است ضمن بررسي‌هاي لازم فني – حفاظتي ، در زمانبدي مقرر پيشنهادهاي اصلاحي را براي منظور نمودن توسط متقاضي ، با هماهنگي وزارت پست و تلگراف و تلفن در مدت زمان حداكثر يك ماه اعلام نمايد. درصورت عدم اعلام، مشخصات امكانات مزبور تاييد شده تلقي خواهد شد.

5- هر دستگاه اجرايي كه مجوز برقراري تماس بين‌المللي رااخذ مي‌نمايد صرفاً مجاز به ارايه خدمات در محدوده وظايق قانوني و تشكيلات مصوب خود مي‌باشد. در صورت عدم رعايت اين امر ، پس از تذكر كتبي وزارت پست و تلگراف و تلفن ، براي لغو مجوز اقدام خواهد شد.

6- كليه ايجاد كنندگان نقطه تماس بين‌المللي (از جمله شركت مخابرات ايران) موظف مي‌باشند تا امكانات فني لازم را در حفاظت و كنترل متمركز شبكه‌هاي مذبور به شرح ذيل فراهم آورند:

الف- سيستم پالايش(Filtering) مناسب به منظور ممانعت از دسترسي به پايگاه‌هاي ممنوع اخلاقي و سياسي و حذف ورودي‌هاي (Port) غير مطلوب.

ب – سيستم بارو(Firewall) مناسب به منظور صيانت شبكه‌ها از تخريب ، فريب و سرقت اطلاعات.

ج – داير كننده نقطه تماس بين‌المللي اينترنتي موظف است بانك فعاليت‌هاي اينرنتي كاربران خود را قابل دسترسي وزارت پست و تلگراف و تلفن قرار دهد تا براساس ظوابط و مصوبات شوراي عالي امنيت ملي با حكم قاضي ذيربط حسب درخواست در اختيار وزارت اطلاعات قرار گيرد.

د – امكان جلوگيري از برقراري ارتباطات غير متعارف، نظير ارتباطات غير متقارن و ارتباطات غير مستقيم در موارد غير مجازپيشكار (Proxy Server )

7- به منظور صيانت از شبكه اطلاع رساني ملي ، وزارت پست و تلگراف و تلفن موظف است تمهيداتي را فراهم آورد تا ارتباطات بين كاربران در داخل كشور حتي‌الامكان از طريق شبكه مازه (Back Bone) داخل كشور صورت پذيرد.

8- دارندگان مجوز تنها مي‌توانند خدماتي را ارايه نمايند كه در مجوز ذكر شده است و تخطي از اين امر تخلف محسوب مي‌شود.

9- دارندگان مجوز نقطه تماس بين‌المللي موظف به رعايت كليه ظوابط مندرج در اين آيين نامه و قوانين و مقررات جاري كشور مي‌باشند و در صورت تخلف از آن در مرحله اول تذكر و در مرحله دوم قطع موقت(حداكثر يك هفته) صورت مي‌گيرد و در صورت تكرار ضمن قطع ارتباط ، با تاييد شوراي عالي اطلاع رساني و كميسيون ذيربط آن براي رسيدگي به جرايم، به مراجع ذيربط معرفي مي‌شوند.

10- دستگاه‌هاي دولتي كه بدون اخذ مجوز اقدام به ايجاد نقطه تماس بين‌المللي كرده اند موظف مي‌باشند حداكثر ظرف يك ماه پس از ابلاغ اين آيين‌نامه براي درخواست مجوز اقدام نمايند وگرنه بر اساس ماده 9 با آنان عمل خواهد شد.

تبصره: شركت هاي بخش خصوصي كه تاكنون نسبت به ايجاد نقطه تماس بين‌المللي اقدام كرده اند لازم است ظرف مدت 6 ماه پس از ابلاغ اين آيين نامه نسبت به جمع آوري تاسيسات يا واگذاري به بخش‌هاي دولتي اقدام نمايند.

11- نظارت بر حسن اجراي عملكرد نقاط تماس به عهده وزارت پست وتلگراف و تلفن مي باشد.

12- وزارت پست و تلگراف و تلفن گزارش عملكرد اين آيين نامه را هر 6 ماه يك بار براي بررسي در شوراي عالي اطلاع رساني ارايه مي دهد.



ب . آيين نامه واحدهاي ارايه كننده خدمات اطلاع رساني و اينترنت رسا(ISP)

1 – تعريف رسا(ISP)
شركت ها يا موسسات ارايه كننده خدمات اطلاع رساني و اينترنتي رسا يا ‌ISP (Internet Service Provider) خوانده مي شوند.

اينترنت از پيوند تعداد بي شماري شبكه هاي ارتباطي كامپيوتري كوچك و بزرگ كه حاوي اطلاعا متنوع مي‌باشند تشكيل مي شود. يك فرد متصل به شبكه اطلاع رساني و اينترنت تنها مشاهده گر و مرورگر اينترنت نمي باشد بلكه جزيي از اين شبكه بوده و مي تواند با آن تبادل اطلاعات نمايد. يك رسا يا ISP اتصال به شبكه اطلاع رساني و اينترنت را فراهم مي‌آورد و جز ضروري دسترسي و اتصال افراد به شبكه اينترنت مي‌باشد.

2- حدود فعاليت ارايه كننده خدمات اطلاع رساني و اينترنت رسا(ISP) به شرح ذيل مي باشد:

2-1- شركت ها يا موسسات ارايه كننده خدمات اطلاع رساني و اينترنت رسا (ISP) تحت ظوابط و قوانين مشخص در كشور فعاليت مي نمايند و ميتوانند هم مستقلاً و هم در ارتباط با شبكه اينترنت به فرآوري اطلاعات پرداخته و به كاربران خود عرضه كنند.

2-2- ارايه مجموعه خدمات ارزش افزوده بر خط (On-line) و برون خط (Off-line) براي كاربران خود

2-3 فراهم آورنده دسترسي و همچنين تهيه و فرآوري محتوي براي كاربران خود.

2-4 انجام انواع فعاليت ها براي آشنا نمودن كاربران در استفاده بهينه از شبكه اطلاع رساني و اينترنت.

2-5 فراهم سازي خدمات،تهيه ، توليد، توزيع يا ارايه اطلاعات براي كاربران مربوط.

3 ارايه كننده خدمات اطلاع رساني و اينترنت رسا(ISP) را رعايت شرايط زير مجاز به فعاليت مي باشند:

3-1 تهيه و نصب تجهيزات لازم به منظور بر قراري ارتباط و تبادل اطلاعات كاربران از قبيل شبكه داخلي (LOCAL AreaNetwork – LAN) خطوط تلفن ، رهياب (Router) مودم ، حافظه هاي پست الكترونيك ، DNS و ... به عهده رسا مي‌باشد.

3ـ2 تهيه و به كارگيري تجهيزات مورد نياز در شبكه خود، بر اساس استانداردهاي اعلام شده از طرف وزارت پست وتلگراف و تلفن.

4- هر رسا(ISP) براي ارايه خدمات تلفني صوتي – آوانت(VOIP) لازم است مجوز مربوطه را طبق ضوابط قانوني از وزارت پست و تلگراف و تلفن كسب نمايد. (اين امر ارتباط كامپيوتر با كامپيوتر (گپ-CHAT ) را شامل نمي‌شود.

5- ارايه كننده خدمات اطلاع رساني و اينترنت رسا(ISP) مكلف به رعايت شرايط و ضوابط فني زير است:

5ـ1 اشخاص حقوقي و شركت هاي ثبت شده در ايران مي توانند متقاضي كسب مجوز رسا (ISP) باشند.

5-2 لازم است مدير اين موسسات و شركت ها داراي شرايط زير باشد:

5ــ2-1 تابعيت ايران و پايبندي و التزام عملي به قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران

5-2-2 متدين به يكي از اديان الهي و رسمي مندرج در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران.

5-2-3 داراي صلاحيت عملي در حد حداقل مدرك كارشناسي با 25 سال سن

5-2-4 عدم اشتهار به فساد اخلاقي و سابقه محكوميت كيفري بر اساس موازين اسلامي (كه موجب محروميت از حقوق اجتماعي باشد)

5-2-5 عدم عضويت در گروه هاي ضد انقلاب و غير قانوني و هواداري از آنها(افرادي كه به جرم اعمال ضد انقلابي و يا عليه امنيت داخلي و خارجي ، در دادگاه‌هاي انقلاب محكوميت يافته اند و همچينين كساني كه عليه نظام جمهوري اسلامي فعاليت يا تبليغ داشته اند نمي توانند مديريت موسسات و شركت هاي رسا را به عهده بگيرند.)

5-3 شركت رسا(ISP) داراي مسئوليت قانوني بوده و نسبت به كليه ضوابط و تعهدات زير پاسخ‌گو است:

5-3-1 موسسات و شركت هاي رسا (ISP) و كاربران براي محتوايي كه خود بر روي شبكه عرضه مينمايند طبق اين آيين نامه مسئول و پاسخ گو مي باشند.

تبصره : ارايه خدمات دسترسي به منابع اطلاعات مشمول اين بند نمي باشد.

5-3-2 مسئوليت رعايت قوانين مالكيت معنوي و حق التاليف و تصنيف به عهده ارايه كننده اطلاعات در شبكه است.

5-3-3 امكان و اعمال برقراري پالايه (Filter) در شبكه رسا (ISP) بايد فراهم باشد. ضوابط و مصاديق موارد پالايش (Filtering) توسط شوراي عالي اطلاع رساني تصويب و اعلام مي‌شود.

5-3-4 مسئوليت رسا(ISP) در مورد دسترسي به اطلاعات عرضه شده توسط ديگران محدود به ايجاد امكان و اعمال برقراري پالايه در شبكه خواهد بود.

5-3-5 هر رسا (ISP) موظف است اطلاعات كلي كاربران و IP هاي مربوطه را ثبت و يك نسخه از آن را نيز به وزارت پست وتلگراف و تلفن اعلام نمايد.

5-3-6 به منظور پاسخ گو بودن قانوني و حفظ حقوق افراد در مقابل اقدامات انجام شده خود ، رسا (ISP) مجاز به عقد قرارداد اشتراك با افرادي است كه به سن قانوني انجام معاملات حقوقي رسيده باشند.

5-3-7 رسا (ISP) حق واگذاري امتياز بهره برداري بدون هماهنگي و تاييد وزارت پست و تلگراف وتلفن را ندارد.

5-3-8 به كارگيري هر گونه رمز براي تبادل اطلاعات مستلزم كسب موافقت مراجع مربوط و ثبت مشخصات ، الگوريتم و كليد رمز مربوطه و همچنين مشخصات متقاضي در دبيرخانه شوراي عالي اطلاع رساني (يا مرجعي كه معرفي نمايد) مي باشد و درغير اين صورت ممنوع مي باشد.

5-3-9 رسا (ISP) موظف است خدمات مورد درخواست كاربر را با كيفيت مطلوب و بر اساس يك موافقت نامه كيفيت خدمات (Service Level Agreement-SLA) به كاربر ارايه نمايد . وزارت پست وتلگراف و تلفن به طور دوره‌اي بر اساس ارزيابي كيفيت ارايه خدمات موسسات رسا (ISP) به كاربران ، نسبت به رتبه بندي رساها (ISP) اقدام و آن را به اطلاع عموم مي رساند.

تبصره: شركت هاي مخابرات نيز موظف هستند در خصوص خدماتي كه به موسسات رسا (ISP) ارايه مي كنند رعايت كيفيت مطلوب را نموده و بر اساس موافقت نامه كيفيت خدمات (SLA) عمل نمايند.

5-3-10 رسا (ISP) موظف است حتي المقدور تمهيدات فني لازم براي حفظ حقوق كاربران و جلوگيري از حمله به كامپيوترهاي آن ها را فراهم آورد.

5-3-11 رسا (ISP) موظف است بر اساس دستورالعملهاي صادره از سوي وزارت پست و تلگراف وتلفن عمل نموده و مواردي كه مربوط به حقوق كاربران مي باشد را به اطلاع آن ها برساند.

5-3-12 رسا (ISP) موظف است اطلاعات مربوط به نحوه حفاظت از حريم خصوصي اطلاعات و ارتباطات افراد در شبكه خود را در اختيار كاربران قرار دهد.

5-3-13 رسا (ISP) در ارايه خدمات خود به كاربران موظف به رعايت قوانين مخابراتي كشور مي باشد.

5-3-14 رسا (ISP) براي تامين ارتباط اينترنت بين المللي خود فقط از طريق نقاط تماس بين المللي مجاز(ASP) يا مخابرات كشور مجاز مي باشد.

5-3-15 حريم اطلاعات خصوصي كاربران از مصونيت برخوردار بوده و هر گونه دسترسي غير قانوني توسط رساها و هر مرجع ديگري به فعاليت هاي اينترنتي كاربران ممنوع مي باشد.

5-3-16 رسا (ISP) موظف است بانك فعاليت هاي اينترنتي كاربران خود را مطابق ظوابط مصوب كميسيون راهبردي قابل دسترسي وزارت پست وتلگراف و تلفن قرار دهد.

6- توليد و عرضه موارد زير توسط رسا (ISP) و كاربران ممنوع مي باشد:

6-1-نشر مطالب الحادي و مخالف موازين اسلامي

6-2 اهانت به دين اسلام و مقدسات آن

6-3 ضديت با قانون اساسي و هر گونه مطلبي كه استقلال و تماميت ارضي كشور را خدشه دار كند.

6-4 اهانت به رهبري و مراجع مسلم تقليد

5-6 تحريف يا تحقير مقدسات ديني ، احكام مسلم اسلام ، ارزشهاي انقلاب اسلامي و مباني تفكر سياسي امام خميني(ره)

6-6 اخلال در وحدت و وفاق ملي

6-7 القا بدبيني و نااميدي در مردم نسبت به مشروعيت و كارامدي نظام اسلامي

6-8 اشاعه و تبليغ گروهها و احزاب غير قانوني

6-9 انتشار اسناد و اطلاعات طبقه بندي شده دولتي و امور مربوط به مسايل امنيتي ، نظامي و انتظامي

6-10 اشاعه فحشا و منكرات و انتشار عكس ها و تصاوير و مطالب خلاف اخلاق و عفت عمومي

6-11 ترويج مصرف سيگار و مواد مخدر

6-12 ايراد افترا به مقامات و هر يك از افراد كشور و توهين به اشخاص حقيقي و حقوقي

6-13 افشا روابط خصوصي افراد و تجاوز به حريم اطلاعات شخصي آنان

6-14 انتشار اطلاعات حاوي كليدهاي رمز بانك هاي اطلاعاتي ، نرم افزارهاي خاص ، صندوق هاي پست الكترونيكي و يا روش شكستن آنها

6-15 فعاليت هاي تجاري و مالي غير قانوني و غير مجاز از طريق شبكه اطلاع رساني و اينترنت از قبيل جعل ، اختلاس ، قمار و ...

6-16 خريد ، فروش و تبليغات در شبكه اطلاع رساني و اينترنت از كليه كالاهايي كه منع قانوني دارند.

6-17 هر گونه نفوذ غير مجاز به مراكز دارنده اطلاعات خصوصي ومحرمانه و تلاش در جهت شكستن قفل رمز سيستم ها

6-18 هر گونه حمله به مراكز اطلاع رساني و اينترنتي ديگران براي از كار انداختن و يا كاهش كارايي آن ها

6-19 هر گونه تلاش براي انجام شنود و بررسي بسته هاي اطلاعاتي در حال گذر در شبكه كه به ديگران تعلق دارد

6-20 ايجاد هر گونه شبكه و برنامه راديويي و تلويزيوني بدون هدايت و نظارت صدا و سيما

7- نحوه صدور مجوز:

7-1 بررسي تقاضا و صدور مجوز بر اساس اين آيين نامه توسط وزارت پست وتلگراف و تلفن صورت مي گيرد.

7-2 تعيين صلاحيت حفاظتي متقاضيان طي استعلام رسمي از مراجع ذي صلاح (وزارت اطلاعات ، دادگستري و نيروي انتظامي ) صورت خواهد گرفت و چنانچه ظرف يك ماه اعلام نظر نكنند به منزله موافقت تلقي مي شود.(براي دستگاه‌هاي دولتي نياز نمي باشد)

7-3 ارايه انواع خدمات بر روي شبكه اطلاع رساني كشور كه طبق مقررات كشور نياز به مجوز خاص ديگري دارد منوط به كسب مجوز مربوطه از دستگاه مسئول خواهد بود . اين دستگاه‌ها ضمن نظارت ، موارد تخلف را به وزارت پست و تلگراف و تلفن اعلام مي كنند.

7-4 كليه دستگاه هاي دولتي و نهادهاي عمومي در ارايه خدمات اطلاع رساني و اينترنتي موظف اند در محدوده وظايف و ماموريت سازماني خود فعاليت نمايند.

8- نحوه نظارت

مسووليت نظارت بر حسن اجراي اين ايين نامه بر عهده وزارت پست وتلگراف و تلفن خواهد بود و اين وزارت به طور دوره اي و موردي گزارش نظارت بر اجراي اين آيين نامه را به كميسيون راهبردي اعلام مي نمايد.

9- در صورت تخطي از موارد مندرج در اين مصوبه ، مجازات هاي اعمال شده شامل تذكر ، قطع موقت مجوز، لغو پروانه و طرح در دادگاه و محاكم قانوني بسته به نوع تخلف بر اساس قوانين و ظوابط ذي ربط بر عهده كميسيون راهبردي مي باشدكه بر اساس گزارش نظارتي وزارت پست وتلگراف وتلفن بررسي و اعلام نظر مي نمايد.

10- نظر كميسيون راهبردي لازم الاجرا و قطعي است ، ليكن مانع شكايت و اقامه دعوي افراد ذي نفع در محاكم نخواهد بود.

11- رسا ها موظف اند از كاربران خود بر اساس مندرجات اين آيين نامه تعهدات رعايت ظوابط را اخذ نمايند.